උ.පෙළ BC සඳහා සූත්රගත කරුණු
සල්ලේක සූත්රය(මජ්ඣිම
නිකාය)
1. විහිංසා - අනුන්ට හිංසා කිරිම
2. පානාතිපාතා - සතුන් මැරීම
3. අදින්නාදානා - සොරකම් කිරීම
4. අබ්රහ්මචාරා - ස්ත්රී සම්භෝගය
5. මුසාවාදා - බොරු කීම
6. පිසුණාවාචා - කේලම් කීම
7. ඵරුසා වාචා - පරුෂ වචන කීම
8. සම්ඵප්පලාප - හිස් වචන කීම
9. අභිජ්ජා - දැඩි ලෝභය
10. ව්යාපාද - ක්රෝධය
11. මිච්ඡා දිටිඨි - වැරදි පිළිගැනීම්
12. මිච්ඡා සංකප්ප - වැරදි කල්පනා
13. මිච්ඡා වාචා - වරදි වචන
14. මිච්ඡා කම්මන්ත - වැරදි ක්රියා
15. මිච්ඡා ආජීව - වැරදි ලෙස ජීවත්වීම
16. මිච්ඡා වායාම - වැරදි උත්සහය
17. මිච්ඡා සති - වැරදි සිහිය
18. මිච්ඡා සමාධි - වැරදි විවේකය
19. මිච්ඡා ඤාණ - වැරදි මඟ ගිය නුවණ
20. මිච්ඡා විමුක්ති - වැරදි මාර්ගයෙන් විමුක්තිය සෙවීම
21. ථීන මිද්ධ - අලස කම
22. උද්ධත - නොසන්සුන් සිත
23. විචිකිච්ඡා - තමාගේ විමුක්තිය පිළිබඳ සැකය
24. ක්රෝධ - තරහ
25. උපනාහ - බද්ධ වෛරය
26. මක්ඛ - ගුණමකුබව
27. පළාස - එකට එක කිරිම
28. ඉස්සා - ඊර්ෂ්යාව
29. මච්ඡරිය - අනුන්ගේ සම්පත් නො ඉවසීම
30. සට - කෛරාටික බව(දරදඬු බව)
31. මායා - වංචාකාර කම
32. ථද්ධ - දැඩි ගතිය
33. අතිමාන - අධික මාන්නය
34. දුබ්බච - අකීකරු කම
35. පාප මිත්ත - අයහපත් මිතුරු ඇසුර
36. පමාද - ප්රමාදය
37. අස්සද්ධ - ශ්රද්ධාව නැති බව
38. අහිරික - වැරදි කිරීමට ලජ්ජා නැතිබව
39. අනොත්තප්ප - වරදට බිය නැතිබව
40. අප්පස්සුත - දැක්මේ අඩුබව
41. කුසීත - වීරිය අඩුබව
42. මුට්ඨස්සති - සිහි මුලාවු
43. දුප්පඤ්ඤ - මෝඩකම
44. සන්දිට්ඨි පරාමාසි - තම මතය පමණක් පිළිගන්නා (ආධානග්රාහි)
කරණීය මෙත්ත
සූත්රය
I. සක්කෝ - තමා සතු වගකීම ඉටුකිරීමේ ශක්තිය ඇතිබව
II. උජු - සෘජු බව
III. සූජ - ඉතාම සෘජු බව
IV. සුවච - අවවාද පිළිගන්නා බව
V. මෘදු - සන්සුන් , උපසාන්ත බව
VI. අනතිමානී - අධික මානයෙන් යුක්ත නොවීම
VII. සන්තුස්සකෝ - ලද දෙයින් සතුටුවීම
VIII. සුභර - අනුන්ට පහසුවෙන් නඩත්තුකල හැකි බව
IX. අප්පකිච්චෝ - කටයුතු අඩුබව
X. සල්ලහුකවුත්තී - චාම් දිවිපැවැත්ම
XI. සන්තින්ද්රියෝ - සන්සුන් ඉදුරන් ඇතිබව
XII. නිපකෝ - දියුණු කරනලද නුවණ ඇතිබව
XIII. අප්පගබ්බෝ - කෛරාටික දරදඬු පුද්ගලයෙකු නොවීම
XIV. කුලේසු අනනුගිද්ධෝ - දායක කුලයෙහි නො ඇලීම
XV. නචකුද්දං සමාචරේ කිංචියේන විඤ්ඤූපරේ උපවදෙය්යුං - තමාගේ පවතින කුඩා වරදපවා දුරු කරගැනීම
සිඟාලෝවාද
සූත්රයට අනුව මිතුරන් (දීඝ නිකාය පාඨික වග්ගය)
අයහපත් මිතුරන්
1)
වචී පරම - කතාවෙන්
පමණක් උපකාර කරන ලෙස හැසිරෙන
2)
අඤ්ඤදත්තුහර - තමාගේ
වාසිය පිණිස ඇසුරු කරන
3)
අනුප්රියභානි - හොඳ
සහ නරක දෙකම අනුමත කරන
4)
අපාය සහායක - වැරදිමඟ
පෙන්වාදෙන
කල්යාණ මිත්රයන්
1)
උපකාරක - මිතුරා විපතට
පත් වු කල රැක ගන්නා
2)
සමාන සුඛ දුක්ඛ - දුක
සැප දෙකේදීම ළග සිටින
3)
අත්තක්ඛායි - මෙලොව හා
පරලොව දියුණුවට උපදෙස් දෙන
4)
අනුකම්පක - තමාගේම
අයෙකු මෙන් අනුකම්පාවෙන් දියුණුව පතන
සිගාලෝවාද
සූත්රයට අනුව ගුරු-සිසු යුතුකම් හා වගකීම්
ගුරුවරයා විසින් ශිෂ්යයාට කළයුතු යුතුකම්
1) සුවිනීතං වනෙන්ති - මනව හික්මවීම
2) සුග්ගහීතං ගාහාපෙන්ති - මනා අවබෝධය ඇතිවන පරිදි ඉගැන්වීම
3) සබ්බ සිප්පසුතං සමක්ඛායිනෝ භවන්ති - සියලු සිසුන්ට සමසේ ඉගැන්වීම
4) මිත්තා මච්චේසු පටියාදෙන්ති - මිත්ර අමාත්යාදීන්ට හදුන්වාදීම
5) දිසාසු පරිත්තානං කරොන්ති - හැම පැත්තෙන්ම ආරක්ෂාව සලසාදීම
ශිෂ්යයා විසින් ගුරුවරයාට කළයුතු යුතුකම්
1) උට්ඨාන - ගුරුවරයා දුටුවිට ආසනයෙන් නැගිටීම
2) උපට්ඨාන - ගුරුවරයාට උපස්ථාන කිරීම
3) සුස්සුසා - ගුරුවරයාගේ බසට ඇහුන්කන්දීම
4) පාරිචරියා - වතාවත් කිරීම
5) සක්කච්ච සිප්ප පටිග්ගහන - මතකයේ තබාගනිමින් ශිල්ප ඉගනීම
